Τα πάντα ρει
Ηράκλειτος
Ουδέν σταθερότερον της αλλαγής όπως θα έλεγε μάλλον και ο Ηράκλειτος καθώς πράγματι η ζωή είναι μια αδιάκοπη και συνεχής αλλαγή. Από τη στιγμή της γέννησής μας και πρωτύτερα ακόμη μέσα στη μητρική κοιλιά ξεκινάμε να αλλάζουμε και αλλάζουμε μέρα με τη μέρα, κάθε στιγμή αλλάζουμε, το σώμα μας αλλάζει μέσα κι έξω, τα συναισθήματα και οι σκέψεις μας είναι σε μια συνεχή ροή, οι εσωτερικές διεργασίες και οι εξωτερικές, οι σχέσεις μας και το πνεύμα μας κυλούν και όλα ακολουθούν μια συνεχή κίνηση και ροή. Ο Νόμος της Φύσης είναι η συνεχής εναλλαγή και όλα τα έμβια όντα συμμετέχουν στο πρόταγμα αυτού του Συμπαντικού Νόμου της αλλαγής και ενόσω ο νους μας έχει την ανάγκη της σταθερότητας και της πρόβλεψης μέσα από τον έλεγχο ή/και τον προγραμματισμό, η ζωή δεν ακολουθεί τις επιταγές του νου και συνεχίζει τη δική της φυσική πορεία. Όταν ακολουθούμε κι εμείς με ευκολία τις εναλλαγές με φυσικότητα τότε έχουμε αρμονικό ρυθμό, κάτι που αντανακλάται σε όλα τα επίπεδα της ύπαρξής μας, από το σωματικό, το συναισθηματικό, το νοητικό, μέχρι τις σχέσεις και την πνευματική μας υπόσταση. Τότε βιώνοντας την αρμονία απολαμβάνουμε τη σωματική και την πνευματική ευεξία και βρισκόμαστε σε ισορροπία.
Παρά το γεγονός της φυσικότητας των αλλαγών και ενόσω θα αναμέναμε να ήταν κάτι το συνηθισμένο για εμάς τους ανθρώπους, αφού άλλωστε όλοι μας έχουμε οικειότητα με αυτό το φαινόμενο της ζωής, ενίοτε υπάρχουν δυσκολίες στις αλλαγές και οι άνθρωποι δεν αντιδρούν με αρμονία και με αποδοχή ως προς τις ενδεχόμενες αλλαγές. Πολλές φορές ακόμη κι όταν εμείς οι ίδιοι επιθυμούμε σφόδρα μιαν αλλαγή, είμαστε ικανοί να κάνουμε τα πάντα – κυριολεκτικώς – προκειμένου για να μην αλλάξουμε. Γιατί, όμως, συμβαίνει αυτό; Ένας λόγος είναι ότι ακούμε το νου και συμμεριζόμαστε τη λογική του με όλα τα παράγωγά της. Είναι εύκολο τότε να ανησυχούμε και να επιχειρούμε να κρατήσουμε τα όποια «κεκτημένα» και να διατηρήσουμε μια παλαιά κατάσταση ακόμη κι αν αυτή δεν μας ικανοποιεί ή δεν μας καλύπτει πια. Ένας άλλος πολύ βασικός λόγος είναι το είδος του αντιληπτικού μας φίλτρου το οποίο χρησιμοποιούμε και μέσω του οποίου βλέπουμε τον κόσμο και ανταποκρινόμαστε στις εκάστοτε συνθήκες που μας περιβάλλουν. Υπάρχουν διαφορετικά είδη αντιληπτικών φίλτρων ανάλογα με το ποια είναι η κινητοποίησή μας στη ζωή μας και ποιο είναι το κίνητρό μας πίσω από τις πράξεις και τον τρόπο ύπαρξης που δημιουργούμε.
Έτσι εάν για παράδειγμα το βασικό μας κίνητρο στη ζωή είναι να νιώσουμε ασφάλεια, τότε αντιδρούμε σε τυχόν αλλαγές μέσω της ανασφάλειας και του φόβου. Αυτό τότε γίνεται το φίλτρο μέσω του οποίου βλέπουμε τον κόσμο και αναπαράγουμε μια συμπεριφορά που δεν ευνοεί, ούτε αποδέχεται με ευκολία την αλλαγή. Είναι ίσως σημαντικό να αναφέρουμε εδώ πώς αυτό είναι ένα πολύ διαδεδομένο πρότυπο συμπεριφοράς στις κοινωνίες του δυτικού κόσμου, όπου οι άνθρωποι και τα κράτη μεριμνούν για την ασφάλειά τους, αυξάνοντας τον έλεγχο και τον προγραμματισμό κι επομένως δεν ανταποκρίνονται θετικά σε αλλαγές. Φυσικά αυτό το φίλτρο της αντίληψης διαφέρει από ένα φίλτρο αγάπης και αποδοχής, όπου το βασικό κίνητρο θα ήταν να βιώσουμε την αγάπη άνευ όρων και να ζούμε μέσα από την αποδοχή. Η αποδοχή αφορά σε πολλά επίπεδα και εν προκειμένω μπορούμε να πούμε ότι αυτό το κίνητρο σε συνδυασμό και με την προσωπική μας έκφραση στη ζωή μας, συνιστούν ένα πολύ δυνατό δίδυμο που μας ενθαρρύνει να ζήσουμε τη ζωή μας χαρούμενοι και κάνοντας όλα όσα αγαπάμε, αφού το να είμαστε χαρούμενοι είναι τόσο μιαν έκφραση της αγάπης προς τον εαυτό μας και ταυτόχρονα εσωτερική κι άρα βαθύτερη έκφραση όλου μας του Είναι. Επομένως αυτός είναι όντως ένας τρόπος να κάνουμε αλλαγές, δηλαδή το να αλλάξουμε το αντιληπτικό μας φίλτρο κατανοώντας τα κίνητρα με τα οποία λειτουργούμε στη ζωή μας και αλλάζοντας τα με συνειδητό τρόπο.
Όταν ζούμε συνειδητά επιλέγουμε να ζήσουμε με αγάπη προς τον εαυτό μας και να δημιουργήσουμε τη ζωή που ονειρευόμαστε και τότε είναι που υποδεχόμαστε τις αλλαγές με χαρά και με ευκολία, ενώ πολλές φορές μάλιστα τις προκαλούμε εμείς οι ίδιοι. Έτσι το πρώτο βήμα είναι να αναγνωρίσουμε με επίγνωση τα φίλτρα μέσα από τα οποία λειτουργούμε και να πάρουμε μιαν απόφαση συνειδητά να τα αλλάξουμε. Εδώ για αρχή θα πρέπει να αναγνωρίσουμε εάν λειτουργούμε με γνώμονες την ασφάλεια, τα συναισθήματα, τις αισθήσεις και τις αισθητηριακές απολαύσεις, την ελευθερία μας ή την προσκόλληση στη δύναμη. Εάν διαπιστώσουμε πώς κάποιο από αυτά ή περισσότερα, λειτουργούν ως κινητήριοι μοχλοί και κίνητρά μας στη ζωή, τότε επιλέγουμε συνειδητά να απελευθερώσουμε τον εαυτό μας και η αναγνώρισή τους, η αποδοχή ότι έτσι είναι τώρα η κατάσταη, όπως και η βαθιά μας απόφαση για αλλαγές είναι ήδη τα θεμέλιά μας. Τότε ήδη θα παρατηρήσουμε πώς αλληλεπιδρούν όλα αυτά με τον κόσμο γύρω μας και με τους ανθρώπους και σε τι βαθμό τα μεταβάλλουν, επηρεάζοντας τη ζωή μας και τις καταστάσεις που βιώνουμε στην εμπειρία μας. Αντιλαμβανόμαστε τότε ότι ο κόσμος δεν είναι πάντοτε έτσι, απλώς αλλάζει ανάλογα με τα φίλτρα μας και πώς υπάρχει μια δυναμική αλληλεπίδραση ανάμεσα σε ότιδήποτε εμείς αντιλαμβανόμαστε, σκεφτόμαστε και νιώθουμε σε σχέση με τα όσα εκτυλισσόνται στη ζωή μας.
Αλλάζοντας ήδη αυτά τα πρώτα τμήματα, δηλαδή όταν αλλάζουμε αντιλήψεις, όταν αλλάζουμε τον τρόπο που ανταποκρινόμαστε μέσα από τα συναισθήματά, τις σκέψεις και τις πεποιθήσεις μας και όταν έπειτα μέσα από συνειδητές αποφάσεις δρούμε διαφορετικά και με επίγνωση, τότε βλέπουμε πραγματικά να γίνονται οι αλλαγές που θέλουμε πιο εύκολα και ομαλά. Τότε είμαστε σε θέση να καλωσορίσουμε τις αλλαγές, είτε τις προκαλούμε εμείς, είτε μας παρουσιάζονται ενώπιόν μας και καλωσορίζουμε την κάθε μας εμπειρία στην καθημερινότητά μας, όπως και ό,τι κι αν είναι, αφού μας προσφέρει ήδη όλες τις δυνατότητες για να αναγωρίσουμε τι χρειάζεται να αλλάξουμε και πώς να αλλάξουμε τα όσα δεν λειτουργούν στη ζωή μας αρμονικά. Τότε επιλέγουμε ήδη με επίγνωση να ανέλθουμε σε ένα υψηλότερο επίπεδο, εκεί από όπου μπορούμε να δούμε τον εαυτό μας σαν έναν πρωταγωνιστή μιας ταινίας και να αλλάξουμε όσα δεν μας ταιριάζουν αρμονικά, δίχως να εμπλεκόμαστε συναισθηματικά με τα όσα συμβαίνουν, δίχως να προσκολλώμαστε με το νου σε πράγματα, σε καταστάσεις ή σε ανθρώπους και να μπορούμε να δούμε τον εαυτό μας με συμπόνοια και με αποδοχή, επιλέγοντας να αλλάξουμε. Τότε όλοι και όλα γύρω μας γίνονται οι δάσκαλοί μας και μας προσφέρουν απλόχερα όσα χρειαζόμαστε και μαθαίνουμε να βιώνουμε ευχάριστα το παρόν και να αποδεχόμαστε τη ροή της ζωής.
Ακόμη κι όταν τα πράγματα δεν συμβαίνουν όπως τα επιθυμούμε και όταν βιώνουμε δυσάρεστα συναισθήματα μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε την κάθε δυσάρεστη ή στενόχωρη αίσθηση σαν μια ευκαιρία για να αναπτυχθούμε και για να αλλάξουμε συνειδητά. Επίσης εάν μπορούμε να πράξουμε κάτι τότε το κάνουμε, εάν όχι είναι περιττό να αναλώνουμε τον εαυτό μας σε σκέψεις και σε άγχη ή στενοχώριες. Μπορούμε να επιλέγουμε να κάνουμε το καλύτερο δυνατό και έπειτα να παραμένουμε σε μια συνεχή ροή στο κάθε παρόν, την κάθε στιγμή όπως τη ζούμε. Διότι εάν δεν ζούμε στο παρόν τότε μένουμε προσκολλημένοι στο παρελθόν ή σε ένα φαντασιακό μέλλον. Μπορούμε να είμαστε απόλυτα παρόντες όταν αποδεχόμαστε συναισθηματικά οτιδήποτε συμβαίνει στη ζωή μας. Κι αυτό μας απελευθερώνει ενέργεια και τη δύναμη να κάνουμε αλλαγές και να τις αποδεχτούμε εφαρμόζωντας τες. Εάν το πράξουμε αυτό θα κατανοήσουμε ότι έχουμε όλα όσα χρειαζόμαστε στο κάθε παρόν και μπορούμε να απολαύσουμε τα όσα μας παρέχονται στη ροή της ζωής την κάθε στιγμή.
Έπειτα θα δούμε ότι βιώνουμε πιο ευχάριστα τις εμπειρίες της ζωής μας και μπορούμε να αποδεχτούμε τις όποιες εναλλαγές της, ενόσω παράλληλα κάνουμε κι εμείς τις δικές μας αλλαγές ευκολότερα και μάλιστα πιο ευχάριστα. Όλα αυτά μας βάζουν επίσης στη θέση του δημιουργού της ζωής μας, αντί για τη θέση του θύματος και όταν αποδεχόμαστε αυτόν το ρόλο, τότε είναι που μπορούμε να κάνουμε εύκολα αλλαγές, Εάν αποδεχτούμε αυτόν το ρόλο, όταν γνωρίζουμε ότι εμείς δημιουργούμε την ταινία της ζωής μας, ωριμάζουμε στη συνειδητότητά μας και κατανοούμε πώς όταν αλλάζουμε εμείς αλλάζουν γύρω μας πολλά. Τότε αντιλαμβανόμαστε ότι εάν θέλουμε πραγματικά να αλλάξουμε τη ζωή μας, τότε η αρχή είναι το ήμισυ του παντός και επομένως αρκεί να ξεκινήσουμε αλλάζοντας εμάς, από μέσα, μέσα από τη συνειδητότητά μας. Θα το κάνουμε ευκολότερα και σίγουρα πιο ευχάριστα, ενώ θα διαπιστώσουμε ότι δημιουργούμε περισσότερη αρμονία μέσα μας, έξω από εμάς και γύρω μας. Ούτως ή άλλως η εξέλιξη είναι ο νόμος της ζωής και η μόνη σταθερά είναι η αλλαγή, οπότε θα συνεχίσει να συμβαίνει διαρκώς, έτσι εμείς μπορούμε εμείς να επιλέξουμε να τις δημιουργούμε συνειδητά και να τις βιώνουμε αρμονικά.
Κωνσταντίνος Στεργιόπουλος
Konstantinos Stergiopoulos
Psychologist, Psychanalyst CF,
MA in Philosophy
Healer of the Human Energy System
Instructor of the Body Mirror System
