Τι θέλει ο άνθρωπος πίσω απο τον Νευρο-Γλωσσικό Προγραμματισμό, να αλλάξει την ζωή σας ή να ελέγξει το μυαλό σας;
Πως ακριβώς χειρίζεται κάποιος μια συνέντευξη με τον άνθρωπο που έχει αφιερώσει την ζωή του στην τέχνη του ελέγχου του μυαλού;
Θα κρυφτούν άραγε οι δύσκολες ερωτήσεις κάτω από ένα χαλί γοητείας; Είναι δυνατόν οι απαντήσεις του να είναι αξιόπιστες; Μήπως αυτό το κείμενο θα γραφεί μόνο του, μυστηριωδώς, ως ένας λαμπρός έπαινος;
Όλες αυτές είναι βάσιμες ανησυχίες πριν συναντήσω τον Richard Bandler. O Bandler είναι ο Αμερικανός συνδημιουργός του σύγχρονου φαινομένου αυτοβοήθειας, του Νευρο-Γλωσσικού Προγραμματισμού (ΝΓΠ – αγγλικά NLP), μια ειδικότητα που αναπτύχθηκε ως γρήγορη λύση στα προβλήματα της ζωής μέσω του «επαναπρογραμματισμού» του εγκεφάλου. Χονδρικά, ο ΝΓΠ διερευνά τις σχέσεις μεταξύ του πως σκεπτόμαστε (νευρο), πως επικοινωνούμε (γλωσσικός) και τα πρότυπα της συμπεριφοράς και των συναισθημάτων (προγράμματα). Η ιδέα είναι ότι, μελετώντας αυτές τις σχέσεις, οι άνθρωποι μπορούν να υιοθετήσουν πιο επιτυχημένους τρόπους σκέψης, επικοινωνίας, συναισθημάτων και συμπεριφορών.
Ακόμα κι αν πιστεύετε ότι δεν ξέρετε πολλά για τον ΝΓΠ, οι πιθανότητες είναι ότι τον έχετε δει στην πράξη σε στιγμιαίες θεραπείες φοβίας, βιβλία δεξιοτήτων διοίκησης με κραυγαλέους τίτλους, στην «προγύμναση ζωής» (“life coaching”) και στις εκνευριστικές συζητήσεις με πωλητές που φαίνεται να καθρεφτίζουν κάθε σας κίνηση (επειδή πιθανόν αυτό κάνουν – είναι ένα κλασικό κόλπο ΝΓΠ). Ο Bandler έχει εκπαιδεύσει τον αγαπημένο άλλαξε-τη-ζωή-σου υπνωτιστή της Βρετανίας, Paul McKenna, και η εργασία του έχει επηρεάσει τον θαυματοποιό και αυθεντία στον υπνωτισμό Derren Brown. Ο ίδιος ο Bandler διδάσκει ακόμα ΝΓΠ τακτικά, και ισχυρίζεται ότι είναι ικανός να «σβήσει» τραυματικές αναμνήσεις, να βελτιώσει τις σχέσεις σας ακόμα και να «θεραπεύσει» την σχιζοφρένεια και την παράλυση (έκανε τον εαυτό του να περπατήσει ξανά χρησιμοποιώντας ΝΓΠ αφού μια καρδιακή προσβολή τον καθήλωσε στην αναπηρική καρέκλα).
Μετά την ανακάλυψή του από τον Bandler την δεκαετία του 1970, ο ΝΓΠ αναπτύχθηκε σε μια βιομηχανία πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων, επηρεάζοντας τον τρόπο με τον οποίο πολλοί άνθρωποι καταλαβαίνουν τώρα την ψυχολογία και την ψυχοθεραπεία (η γνωστική συμπεριφορική θεραπεία, η αυξανόμενη σε δημοφιλία «ταχεία» μέθοδος ψυχοθεραπείας, μοιράζεται συγκεκριμένες αρχές με τον ΝΓΠ). Αλλά τι ενέπνευσε τον ιδρυτή του ΝΓΠ να δημιουργήσει μια εναλλακτική στην παραδοσιακή ψυχοθεραπεία; Και, επιπλέον, εφαρμόζει αυτά που διδάσκει; Επίσης, τι συμβαίνει με τους ασθενείς του ΝΓΠ –ή «μαθητές» όπως προτιμά να τους ονομάζει ο Bandler- είναι σε ασφαλή χέρια;
Μερικοί δεν το πιστεύουν: Οι σκεπτικιστές έχουν κατηγορήσει τον Bandler για τα πάντα, από το ότι έχει δημιουργήσει μια αίρεση, ότι απέτυχε να παραθέσει επιστημονικά στοιχεία για τους ισχυρισμούς του και ότι κάνει πλύση εγκεφάλου στους πελάτες του. Έχει παραδεχθεί χρήση ναρκωτικών ουσιών και έχει δικαστεί ακόμα και για φόνο. Αλλά στους κύκλους του ΝΓΠ ο Bandler θεωρείται ένα είδος Μεσσία, πράγματι, καθώς έκανα έρευνα για αυτό το θέμα, έχασα το μέτρημα για το πόσες φορές άκουσα από τους υποστηρικτές (σ.μ.του ΝΓΠ) ότι «ο ΝΓΠ άλλαξε τη ζωή μου». Το οποίο προκαλεί έκπληξη, ίσως, δεδομένης της βαθιά ριζωμένης υποψίας μας, ως έθνος, προς οποιονδήποτε υπερβολικά ευτυχή ή γεμάτου αυτοπεποίθηση και την αντιπάθειά μας προς τους ομιλητές υποκινητές, τους γκουρού αυτοβοήθειας και του είδους των ανθρώπων που διεξάγουν «εργαστήρια θετικότητας». Οι επαγγελματίες του ΝΓΠ –των οποίων το λεξιλόγιο είναι διάσπαρτο με φράσεις όπως «εγκαθιστώντας στρατηγικές», «τεχνολογίες συμπεριφορικής», «κυβερνητική», «διαγραφή», «αναδιατύπωση περιεχομένου» και «ύπνωση»- φαίνονται, στην πλειοψηφία τους, τρομακτικοί. Εν τούτοις ο ΝΓΠ είναι μεγάλη βιομηχανία στο Ηνωμένο Βασίλειο (ΗΒ). Ο αντιπροσωπευτικός μη-κερδοσκοπικός οργανισμός του κινήματος ισχυρίζεται ότι υπάρχουν «τουλάχιστον 30.000 πιστοποιημένοι επαγγελματίες του ΝΓΠ στο ΗΒ».
«Με εκπλήσσουν κάποιες ιστορίες που διαβάζω για μένα», λέει ο Bandler, 59 ετών, ένας κομψά ντυμένος ρωμαλέος άνδρας με διαπεραστικά γαλανά μάτια και μακριά γκρίζα μαλλιά, ελαφρώς αραιωμένα στην κορυφή, που φορά ένα ογκώδες χρυσό δακτυλίδι με πολύτιμους λίθους. Τον συναντώ σε ένα ήρεμο, εταιρικού στυλ ξενοδοχείο στο Ορλάντο της Φλώριδας (Orlando, Florida), όπου είναι εισηγητής σε ένα κύκλο μαθημάτων εννέα ημερών –έναν από τους πολλούς που διεξάγει κάθε χρόνο- και διδάσκει τα «εργαλεία» του ΝΓΠ. «Ένας μαθητής μου είπε ότι κάποιος είχε πει «Μην πας στον Richard, το μόνο που θέλει είναι να ελέγχει τους πάντες».». Ένας άλλος αμφισβητίας, λέει, ισχυρίστηκε ότι ο Bandler δέρνει τους μαθητές του. Ανασαίνει κοφτά: «Αλλά το μόνο που προσπαθούσα πάντα είναι να κάνω τους ανθρώπους ευτυχέστερους».
Οι ιδέες του Bandler ήταν επαναστατικές. Στον απόηχο του Καλοκαιριού της Αγάπης , ώς φοιτήτης στην Santa Cruz της Καλιφόρνια (Santa Cruz, California), ένωσε τις δυνάμεις του με έναν νεαρό καθηγητή γλωσσολογίας ονομαζόμενο John Grinder. Συγκεντρώνοντας το πάθος τους –στην νευροεπιστήμη, τον Noam Chomsky, την ύπνωση και την πρώιμη τεχνολογία πληροφορικής- δημιούργησαν το προσχέδιο του ΝΓΠ και άρχισαν να συγκεντρώνουν περιπτώσεις προς μελέτη. Το πρωταρχικό κίνητρο ήταν η περιφρόνηση για τις παραδοσιακές σχολές ψυχοθεραπείας –μια ανθούσα βιομηχανία στην Αμερική εκείνη την εποχή. «Πως εξαναγκάζοντας κάποιον να ξαναζήσει μια άσχημη εμπειρία είναι δυνατόν να τον βοηθήσει να την ξεπεράσουν; Είναι απλώς απάνθρωπο», λέει ο Bandler.
Κάθε μέρα του σεμιναρίου, ο Bandler ξεκινά την πρωινή περίοδο με μια επίδειξη και μια ομιλία (ο Grinder έχει από καιρό αποχωρήσει˙ το ζευγάρι χώρισε τους δρόμους του με δριμύ τρόπο μετά από μια μήνυση επί των δικαιωμάτων το 1997 –απόδειξη ότι ακόμα και οι ειδικοί του ΝΓΠ δεν έχουν τις λύσεις για τα πάντα). Ακριβώς στις 10 π.μ., οι πόρτες της αίθουσας του ξενοδοχείου ανοίγουν με μια δυνατή έκρηξη ρυθμικής μουσικής synth: η πρόσκλήση μας στη δράση. Καθώς οι μαθητές βαδίζουν προς τις θέσεις τους, μερικοί λικνίζονται στη μουσική, άλλοι χειροκροτούν στον ρυθμό, υπάρχουν σποραδικές κραυγές ενθουσιασμού. Τα σχεδόν 100 άτομα που είναι εδώ για το σεμινάριο, έχουν ταξιδέψει, μεταξύ άλλων, από την Αγγλία, την Ιαπωνία, την Τουρκία και την Βαγδάτη. Άλλοι είναι εθελοντές ως βοηθοί του σεμιναρίου, πληρώνοντας από την τσέπη τους τα εισιτήρια και την διαμονή, απλώς για να είναι κοντά στον Bandler (το οποίο δεν προκαλεί καθόλου έκπληξη αν αναλογιστεί κανείς ότι οι «μαθητές» μπορεί να πληρώσουν ως και 10.000£ (αγγλικές λίρες) για ένα κλειστό σεμινάριο τριών ημερών). Είμα περίεργος να τον δω σε δράση.
«Πόσοι από εσάς δεν είστε καλλιτεχνικοί τύποι;» ρωτάει από σκηνής. Χέρια υψώνονται. «Αυτό συμβαίνει επειδή γεννηθήκατε χωρίς το ‘γονίδιο της τέχνης’;». Είναι μια καθοδηγητική ερώτηση. Στην σκηνή βρίσκεται ένα τραπέζι εξοπλισμένο με πινέλα, μπογιές και χαρτί και τέσσερις μη-καλλιτεχνικοί εθελοντές κάθονται γύρω του, στη συνέχεια τίθενται σε ύπνωση. «Κάθε φορά που ακούς τον εαυτό σου να λέει ‘Δεν είμαι ο τύπος του ανθρώπου που…’ ψιθυρίζει στους εκκολαπτόμενους καλλιτέχνες, «θέλω να γελάς επειδή είναι ακριβώς όπως όταν αυνανίζεσαι με ένα χάιδεμα την φορά, ποτέ δεν θα ολοκληρώσεις…». Αυτό είναι ένα τυπικό δείγμα του τρόπου ομιλίας του Bandler. Χονδροειδή πειράγματα, λεπτομερή ανέκδοτα και φαινομενικά τυχαίες παρεκβάσεις ξεχύνονται αδιάκοπα, τονισμένα με ηχητικά εφέ, μιμήσεις και βλαστήμιες. Υπάρχει μια (σ.μ.: ιστορία) με το πως γρονθοκόπησε κάποιον («Thwack!») που χτυπούσε την κόρη του επειδή μιλούσε με αόρατους αγγέλους (το κορίτσι θεραπεύτηκε, φυσικά από τον Bandler), μία με τη μουτζούρα (την επόμενη μέρα θα δώσει κίνητρο σε έναν νεαρό επί σκηνής να καθαρίσει το γκαράζ του σκεφτόμενος γυναικεία στήθη) και ιστορίες που δυσφημούν τους ψυχοθεραπευτές (έπεται η μαρτυρία όπου έφερε κρυφά πλαστικά φίδια στο μπάνιο ενός σχιζοφρενή σε μια ψυχιατρική κλινική για να αποδείξει ότι (σ.μ.: ο ασθενής) δεν χρειαζόταν φάρμακα για να είναι διανοητικά υγιής, αλλά απλώς την ευκαιρία να διαχωρίσει μεταξύ των παραισθήσεων και των αληθινών ερπετών).
«Όλοι ξέρετε ότι η θεραπεία μου για την σχιζοφρένεια είναι να τροποποιήσεις την πραγματικότητα και όχι τις παραισθήσεις», λέει στο κοινό του. «Πολλοί ασθενείς με διανοητικά θέματα απλώς δεν έχουν τις ‘κατάλληλες στρατηγικές’». Είναι λίγο τρομακτικός, αλλά ο τρόπος σκέψης του είναι πειστικός. Και, επίσης, φαίνεται να δουλεύει επί σκηνής, οι εκκολαπτόμενοι καλλιτέχνες –τι έκπληξη- εκφράζονται με αυτοπεποίθηση μέσω της ακρυλικής μπογιάς. Υπήρξαν παρόμοιες ανατροπές στο τέλος της χθεσινής περιόδου: η γυναίκα από την Βαγδάτη που ευχαρίστησε τον Bandler επειδή «[της] έδωσε πίσω τη ζωή» αφού είχε διαγράψει ένα τρομακτικό συμβάν από το μυαλό της, ο σύνεδρος που πετρώνει από φόβο για τα ύψη αλλά, την τρίτη ημέρα, αγκάλιαζε μερικά από τα πιο συνταρακτικά τρενάκια (rollercoasters) του Orlando. Είναι σαν να βέπεις ένα συνδυασμό του Bernard Manning και του Ιησού.
Ο Bandler δεν δουλέυει μόνος σε αυτά τα σεμινάρια. Ταξιδεύουν επίσης μαζί του οι σύζυγοι John και Kathleen LaValle, που διοικούν την επιχείρηση εκπαίδευσης για τον ΝΓΠ και συνάντησαν τον Bandler πριν 20 χρόνια περίπου όταν συμμετείχαν σε ένα σεμινάριο του. Ο John, καθοδηγητής επιχειρήσεων, που ειδικεύεται στον ΝΓΠ για επιχειρήσεις, είναι ένας επιβλητικός άνθρωπος από το New Jersey με βαριά προφορά που ταιριάζει στους Sopranos (σ.μ. αμερικάνικη σειρά), αλογοουρά και αγάπη για τα χαβανέζικα πουκάμισα και επιδεικτικά gothic ρούχα και αξεσουάρ. Ερωτεύτηκε τον ΝΓΠ καθώς ερευνούσε για «έναν καλύτερο τρόπο να εκπαιδεύει» εξηγεί η ωραία συζυγός του Kathleen (ξανθιά με με μωβ ανταύγεια –ο ΝΓΠ σχετίζεται επίσης με την αναγνώριση της μοναδικότητας του ατόμου). Συμμετέχει με τον John αφού παρατήρησε ότι «η επικοινωνία στο σπίτι είχε πραγματικά βελτιωθεί» μετά την γνωριμία με τον Bandler. Η γλυκιά φύση της παραδόξως έρχεται σε αντίθεση με το γεγονός ότι ένας από τους τομείς εξειδίκευσής της είναι «πωλήσεις και επιρροή» – ο τομέας του ΝΓΠ που περιλαμβάνει τεχνικές όπως το «καθρέφτισμα» και ο «βηματισμός» (να μιμείσαι τον τρόπο με τον οποίο ο άλλος επικοινωνεί, κατ’ ουσίαν, ώστε να πάρεις ότι θέλεις από αυτόν).
«Ο Richard μπορεί να μην είναι γνωστός στον μέσο άνθρωπο –αλλά αν ξέρεις τον ΝΓΠ, είναι μια διασημότητα», εκμηστηρεύεται η Kathleen πάνω από ένα ποτήρι merlot αργότερα το ίδιο βράδυ. «Είναι ο Tom Cruise αυτής της βιομηχανίας». «Δεδομένης της παρόμοιας-με-Μεσσία φήμης του θα πρέπει να έχει ενδιαφέροντες οπαδούς», υπαινίχθηκα… «ου-χου. Υπάρχουν κάποιοι αρκετά τρελλαμένοι τύποι που πάνε στο δωμάτιο (του ξενοδοχείου) του στις τρεις ή τέσσερις το πρωί», λέει (η Kathleen), «ή ισχυρίζονται ότι είναι παλιοί φίλοι και προσπαθούν να βρουν το τηλέφωνό του. Πρέπει να είμαστε προσεκτικοί». Άλλοι πάλι θέλουν να τον ταλαιπωρήσουν, ειδικά σε θρησκευτικά θέματα. «Πιστεύουν ότι το πεπρωμένο είναι κάτι που δεν μπορείς να ελέγξεις. Εξοργίζονται».
Στη ζωή, φαίνεται ότι ο Bandler ήθελε να ελέγχει τη δική του μοίρα. «Η μητέρα μου είναι ένα καταπληκτικό άτομο», λέει για την παιδική του ηλικία, «αλλά παντρεύτηκε κακούς μεθύστακες». Μεγάλωσε σε μια σκληρή γειτονιά του New Jersey και λέει ότι, ως παιδί «οι ενήλικες του είχαν σπάσει κάθε οστό του κορμιού του». Ο μουσικός πατέρας του «απλώς έφυγε μια μέρα» και ποτέ δεν είχαν σχέση. Ακούγεται σαν το όνειρο του ψυχοθεραπευτή. Είναι η άσχημη παιδική ηλικία που του έδωσε την ώθηση να βοηθά άλλους ανθρώπους να ξεπερνούν τις δυσκολίες; «Με συγχωρείτε,» λέει, γέρνοντας εμπρός, αγανακτισμένος. «Το γεγονός ότι με έδερναν ενήλικες όταν ήμουν παιδί σημαίνει ότι ποτέ δεν έχω σηκώσει χέρι στα παιδιά μου. Αυτή η ανοησία ότι αν οι γονείς σου είναι αλκοολικοί θα γίνεις αλκοολικός – είναι μια κακή μετα-υπνωτική υποβολή για να ζεις με αυτήν.
Αλλά μιλά πολύ για βία, προτείνω. «Μπορώ να γίνω βίαιος» λέει κοφτά. «Αν κάποιος μου επιτεθεί θα τον χτυπήσω –και όποιος είναι δειλός φοβάται. Έχω ρίξει μερικές ψιλές, αλλά ποτέ δεν έχω χτυπήσει κάποιον αρκετά δυνατά για να τον ρίξω αναίσθητο. [Και] έχω χαστουκίσει έναν πελάτη –απλώς για να τον ξυπνήσω, αλλά ποτέ δεν τους χτυπάω αρκετά για τους αφήσει σημάδι. Στο σουπερμάρκετ χτύπησα κάποιον με μια κονσέρβα αρακά –αλλά εκείνος χτυπούσε ένα εξάχρονο παιδί.». Δεν μπορώ να φανταστώ ότι αυτό ήταν υπέρ του όταν, το 1988, ο Bandler κατηγορήθηκε για τον φόνο μιας γυναίκας –της Corine Christensen, πόρνης και μαθήτριας ΝΓΠ- η οποία πυροβολήθηκε στο πρόσωπο με το όπλο του Bandler, καθώς μόνο αυτός και ένας φίλος, φερόμενος ως αυτός που τον προμήθευε κοκαΐνη, ήταν παρόντες. Η δημοσιότητα σχετικά με την υπόθεση τον στιγμάτισε ως επικίνδυνο.
«Αυτό που με εξοργίζει,» λέει, «είναι ότι τίποτα από αυτά δεν σχετίζεται με όλη την καλή δουλειά που έχω κάνει». O Bandler λέει ότι τον παγίδεψαν για τον φόνο (και, κατά συνέπεια, το δικαστήριο τον αθώωσε –«σε 20 λεπτά!» υπογραμμίζει). «Και ναι, έκανα κοκαΐνη για κάποιο διάστημα. Καθώς επίσης, και για κάποιο άλλο χρονικό διάστημα έκανα κραιπάλες στα μπαρ του Hershey, και είχα εθιστεί και στα φυστίκια για έναν χρόνο, πιθανά πολύ περισσότερο από την κοκαΐνη». Δεν αποφεύγει να συζητήσει για την υπόθεση, αλλά έχει ένα τρόπο να είναι «ευθύς» για τα πράγματα που είναι κάπως ανησυχητικός.
Ένα πράγμα (μεταξύ πολλών, φαίνεται) που εκνευρίζει τον Bandler είναι όταν του ασκούν κριτική επειδή δεν είναι τέλειος. «Λοιπόν, σας έχω νέα,» λέει, «αν δεν ήμουν τόσο ατελής δεν θα είχα περιθώριο για βελτίωση». Συνήθιζε να ενοχλείται όταν τον κατηγορούν επειδή καπνίζει –μια συνήθεια από την οποία ο ΝΓΠ είναι δημοφιλής ότι μπορεί να απαλλάξει του ανθρώπους. «Ήξερα πως να σταματήσω, απλώς δεν ήθελα!» λέει. «Δεν προσπαθώ να διαφωτίσω τους ανθρώπους. Δεν είμαι γκουρού. Δεν είμαι ούτε αρκετά κοινωνικός, να σου πω την αλήθεια». Αυτό ειναι μέρος της αιτίας που λέει ότι αποφεύγει την τηλεόραση: «Θέλω να μπορώ να περπατάω στο δρόμο». Μετά χαμογελάει: «Αντίθετα, του Paul [McKenna] του αρέσει. Τα αυτόγραφα, το τηλέφωνό του να χτυπάει συνέχεια. Μόλις μετακόμισε στο Hollywood Hills και του ταιριάζει.
Οι δυο τους συναντήθηκαν όταν ο McKenna συμμετείχε σε ένα σεμινάριο και εντυπωσιάστηκε τόσο ώστε αμέσως «έκλεισε» όλο το ημερολόγιό του για τρεις εβδομάδες ώστε να ολοκληρώσει όλον τον κύκλο. «Ήταν καλός μαθητής –και πραγματικά του άλλαξε την καριέρα», λέει ο Bandler. «Ήταν απλώς ένας υπνωτιστής επί σκηνής –τώρα είναι ένας πραγματικός παράγοντας αλλαγής». O Bandler λέει μια ιστορία όπου πήγαν για δείπνο στο Λονδίνο και ο McKenna ήταν κολλημένος στο κινητό του. «Στο τέλος πήγα στο μπάνιο και του τηλεφώνησα –ήταν ο μόνος τρόπος που μπορούσα να τραβήξω την προσοχή του».
Είναι δύσκολο να οδηγήσεις τον Bandler μακριά από ιστορίες που δεν α) υποτιμούν τους ψυχοθεραπευτές, και β) αναδεικνύουν τις επιτυχίες της δουλειάς του –αλλά όταν το πετύχεις, μιλά στοργικά για την οικογένειά του και ότι νιώθει ότι το μεγαλύτερο κατόρθωμά του –πολύ μεγαλύτερο από την εφεύρεση του ΝΓΠ- είναι ο μακρόχρονος γάμος του (με την μακαρίτισσα σύζυγό του, Polly, που πέθανε μετά από μακρόχρονη ασθένεια εδώ και οχτώ χρόνια) και η ανατροφή δυο καλά ισορροπημένων παιδιών που δεν χρειάζεται να χρησιμοποιούν ΝΓΠ. Ακτινοβολεί όταν περιγράφει πόσο τυχερός είναι που πρόσφατα ξαναπαντρεύτηκε, την Glenda, μια όμορφη γιατρό που «[τον] μαστίγωσε σε φόρμα».
Αλλά εκεί που νομίζεις ότι αρχίζεις να γνωρίζεις τον Bandler, ταξιδεύει σε άλλες ατραπούς: η ασφάλεια στους δρόμους της Νέας Υόρκης, η δολοφονία του John Lennon, όταν «εγκατέστησε» φοβία για τα λαχανικά σε ένα χώρο γεμάτο βίγκανς επειδή δεν τον είχαν αφήσει να φάει κρέας όλη την ημέρα… Το να μιλάς με τον Bandler ενώπιος ενωπίω μοιάζει αρκετά με το να τον ακούς από σκηνής. «Δεν έχω μυστικά, τίποτα να κρύψω», επισημαίνει χαρωπά. (Δεν είμαι ειδικός του ΝΓΠ, αλλά σίγουρα αυτή είναι μια φράση που θα έπρεπε να κρούει τα γλωσσικά καμπανάκια κινδύνου).
Κι όμως, όσο ανοιχτός κι αν εμφανίζεται, υπάρχει μια αίσθηση ότι τα πράγματα που ακούς είναι με κάποιον τρόπο ένας καλά διαχειρίσιμος αντιπερισπασμός από τα πράγματα που δεν ακούς. Το οποίο, φυσικά, δεδομένου του επαγγέλματός του, είναι αυτό ακριβώς που κάποιος θα περίμενε.
Πίσω στο Ηνωμένο Βασίλειο (UK), εντόπισα μερικούς Βρετανούς που είχαν «Bandler-ιστεί», ελπίζοντας να ανακαλύψω κάτι ύποπτο. Καμία τύχη: είναι συμπαντικά αγγελικά πλασμένοι. «Με έβαλε σε ύπνωση,» θυμάται μια γυναίκα. «Δεν θυμάμαι τι συνέβη, απλώς θυμάμαι τον Richard να λέει: ‘Οι κρουνοί της ευτυχίας είναι τώρα ανοιχτοί’. Έπειτα άγγιξε το πρόσωπό μου και από αυτό το σημείο έφυγαν όλα τα σκουπίδια από τη ζωή μου» λέει. «Ήταν παράξενο».
Είναι μια συνηθισμένη αντίδραση. Στο Orlando, κατά την διάρκεια ενός διαλείματος για φαγητό, υπήρξε μια στιγμή όπου μια φαινομενικά ανήσυχη μαθήτρια, επίσης επιτυχημένη σύμβουλος επιχειρήσεων, ήρθε κοντά μου αφού με είδε να κρατώ σημειώσεις για την ομιλία του Bandler. «Δεν είμαι οπαδός (groupie)», άρχισε, «αλλά απλώς ήθελα να πω ότι όταν πρωτοάκουσα τον Richard να μιλάει –όλα αυτά τα σεξουαλικά υπονοούμενα κλπ, προσβλήθηκα και ένιωσα απαίσια. Αλλά είναι σκόπιμο, ξέρεις. Είναι για να δημιουργήσει μια εξυψωμένη κατάσταση –μια κατάσταση στην οποία έχεις περισσότερη επίγνωση. Καθ’ όλη τη διάρκεια της ομιλίας του, σου αλλάζει την χημεία του εγκεφάλου και εμφυτεύει ιδέες. Αφού σου έκανα μια χάρη», συνέχισε προσεκτικά, «ίσως θα ήσουν αρκετά ευγενικός ώστε να μου στείλεις ένα αντίγραφο του κειμένου σου».
Ήταν πιθανά ένα τελείως αθώο αίτημα, αλλά ήταν αδύνατο να μην αναρωτηθώ αν είχα μόλις «νευρο-γλωσσο-προγραμματιστεί».
Πηγή:http://www.independent.co.uk
Μετάφραση στην Ελληνική Γλώσσα: Better World
